İdman və ruhi sağlamlıq


İdman və ruhi sağlamlıq

İnsan bədəni və beyni hərəkət etmək üçün yaradılmışdır. Hərəkət etməyən canlıların (bitkilərin) beyinlərinin olmamasının səbəbləri var. Bədən hərəkət edərsə, beyin öz həqiqi funksiyasını yerinə yetirmiş olar. Deyək ki, uzun müddət oturub diqqətinizi cəmləməyi tələb edən bir işlə məşğulsunuz. Bir müddət sonra beyninizin bağlandığını və diqqətinizi toplaya bilməyəcəyinizi hiss edəcəksiniz.

Tələbələr və ofis işçiləri qapalı bir mühitdə oturaq işləməli olduqları üçün tez-tez bu vəziyyəti yaşayırlar. Qısa bir gəzinti ətraf mühitin dəyişməsinə beyni açmağa və konsentrasiyanı yenidən artırmağa imkan verəcək. Bunun səbəbi aşağıdan yuxarıya göndərilən hərəkət siqnallarıdır. Bunu hər dəfə etdiyiniz zaman beyninizin daha ayıq, daha konsentrasiya olduğunu görəcəksiniz. Bunlar bu hərəkətin beynimizdə anlıq olaraq yaratdığı dəyişikliklərdir.

Uzun və müntəzəm idman bədənimizdə qalıcı dəyişikliklərə səbəb olur. Daimi idman immunitet sistemini gücləndirir və hormonal tarazlığı təmin edir. Xüsusilə serotonin və endorfin hormonlarında yumşaq və uzunmüddətli artıma səbəb olur. Bu hormonların yüksək səviyyələri insanı daha enerjili, xoşbəxt və tam hiss edir.

İdmanın uşaqlara təsiri

Araşdırmalar göstərib ki, idman və incəsənətlə məşğul olan uşaqlar idman və incəsənətlə məşğul olmayan həmyaşıdlarına nisbətən daha uğurlu olurlar. İdman yarışında uğur qazanan uşaq nailiyyət hissini öyrənir və onun iş motivasiyası artır. Uşağın artan iş motivasiyası onun həyatının hər bir sahəsində özünü göstərir. Balet, rəssamlıq, musiqi və bu kimi sənət növləri ilə məşğul olan uşaqlar üçün də eyni motivasiya artımından danışmaq olar.

Uzun müddət nizam-intizamla işləməyi öyrənən uşaq öz performansını nümayiş etdirdikcə həm özünə inamını artırır, həm də özünü inkişaf etdirməsinə töhfə verir. Bir çox valideynlər övladlarının idmanla, sənətlə məşğul olmamasını istəyir. Övladlarının təhsil həyatına mənfi təsir edəcəyindən qorxan valideynlər bu mövzuda yanılırlar. İdman və ya incəsənət uşaqların akademik uğurlarına müsbət təsir göstərir.

Müasir insan daha az hərəkət edir

Hərəkət üçün nəzərdə tutulan mexanizmdən hərəkətsiz və öz xarakterinə zidd istifadə etmək bir çox fiziki və psixi problemlərə səbəb olur. Müasir insanlar əcdadlarından 60% az hərəkət edirlər. Müasir insanlar avtomobil və ya ictimai nəqliyyatlardan istifadə edir, uzun saatlarla oturmaq tələb olunan işlərdə işləyir, əyləncə və ictimai fəaliyyətlərə daha az vaxt ayırır, hətta alış-verişə belə getmir, lakin bunu onlayn platformalar vasitəsilə edirlər. Ağıllı cihazlar həyatımızı asanlaşdırsa da, fəaliyyətimizi də xeyli məhdudlaşdırır.

Hərəkətsiz bir bədən…

Elmi araşdırmalar göstərmişdir ki, insulin müqaviməti, diabet, ürək-damar xəstəlikləri və bir çox xərçəng xəstəliklərinin əsas səbəbləri arasında tək hərəkətsizlikdir. Məlumdur ki, oturaq həyat orqanizmə gündə bir qutu siqaret qədər zərərlidir. Bundan əlavə, onurğa və oynaq pozğunluqları, həddindən artıq çəki və əzələlərin həddindən artıq zəifliyi kimi mexaniki zədələr var.

Ən sadə və ən sağlam fəaliyyət: Gəzintinin faydaları

  • Orqanizmdə qan dövranını sürətləndirir.
  • Damarlardan azot oksid hormonunun ifrazını təmin edir.
  • Nəfəs almağı dəstəkləyir.
  • Qan tədarükünü və toxumaların oksigenləşməsini artırır.
  • Dəriyə canlı, sağlam gözəllik bəxş edir.
  • Kalori yandırır, maddələr mübadiləsini sürətləndirir və yağların yandırılmasına kömək edir.
  • Sağlam qidalanma ilə arıqlamağı təmin edir.
  • 30 yaşından sonra azalmağa başlayan əzələ kütləsini qoruyur.
  • Elastikliyi və hərəkətliliyi artırır. Balans qabiliyyətini dəstəkləyir.
  • Sümükləri gücləndirir, osteoporozdan (sümük rezorbsiyasından) qoruyur.
  • O, insulin müqavimətini qırır və əzələlərin insulinə həssaslığını artırır.
  • Pis xolesterolu azaldır və yaxşı xolesterinin səviyyəsini artırır.

Gəzintinin psixi sağlamlığa təsiri:

  • O, beyindən xoşbəxtlik hormonlarının ifrazını artırır, stress səviyyəsini azaldır və rifah halını yaradır.
  • Depressiyadan qoruyur.
  • Zehni fəaliyyətləri canlı saxlayır, konsentrasiyanı artırır.
  • Yaddaşı gücləndirir.

Heç bir dərman sizə yerimək və hərəkət etmək qədər sağlamlıq gətirməyəcək. Hərəkət təkcə xəstəliklərin qarşısını almağa kömək etmir, həm də mövcud xəstəliklərin reqressiyasına kömək edir. Gündə otuz dəqiqə ilə daha sağlam bədənə və zehnə sahib ola bilərsiniz. Daimi idman psixoloji dayanıqlığı artırır. Yüksək psixoloji dözümlülük heç bir şeydən təsirlənmir, qarşılaşdığımız problemləri daha sağlam şəkildə aradan qaldırmağa imkan verir.

Daimi idman həyatımızda qarşılaşdığımız problemlərə daha məntiqli və sağlam həllər tapmağa kömək edəcək. 

Uzman.az psixoloq platforması

www.uzman.az | 070 254 96 00

Yazdığı məqalələri: 88 bütün yazılarına bax
Suallara verdiyi cavablar: 0 bütün cavablara bax
Rəy yaz

Öz psixoloqunu tap

-- Seçin --
  • -- Seçin --
  • Kişi
  • Qadın
-- Seçin --
  • -- Seçin --
  • Depressiya
  • Stress
  • Narahatlıq
  • Panik ataklar
  • Özgüvən əksikliyi
  • Diqqət dağınıqlığı
  • Ünsiyyət problemləri
  • Nitq ləngiməsi
  • Fobiya və qorxular
  • Autizm
  • Qısqanclıq
  • Həyəcan pozuntusu
  • Əhval dəyişikliyi
  • Yuxu pozuntusu
  • Yemək pozuntusu
  • Tənhalıq hissi
  • Emosional asılılıq
  • Sosial media asılılığı
  • Alkoqol asılılığı
  • Pis vərdişlər
  • Uşaq psixologiyası
-- Seçin --
  • -- Seçin --
  • Yazılı konsultasiya
  • Səsli konsultasiya
  • Görüntülü konsultasiya
  • Üz-üzə konsultasiya
-- Seçin --
  • -- Seçin --
  • Azərbaycan dilində
  • İngilis dilində
  • Rus dilində
Seçimi təmizlə
Axtar